การพัฒนาการตรวจวัดไกลเคทอัลบูมินด้วยอุปกรณ์ตรวจวิเคราะห์บนกระดาษแบบมีสี

โรคเบาหวานเป็นหนึ่งในโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่พบมากที่สุดทั่วโลกที่องค์การอนามัยโลกให้ความสำคัญในการป้องกัน และควบคุมอย่างเร่งด่วน โดยทั่วไปการตรวจวัดระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดสามารถทำได้หลังจากที่มีการอดอาหารมาแล้วอย่างน้อย 8 ชั่วโมง หรือ fasting plasma glucose (FPG) ซึ่งเป็นการตรวจวัดปริมาณกลูโคสในกระแสเลือดในขณะใดขณะหนึ่ง และในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาได้มีการใช้ตัวบ่งชี้ทางชีวภาพ (biomarker) อื่น ๆ เช่น glycated hemoglobin (hemoglobin A1c) หรือ ฮีโมโกลบิน A1c (HbA1c), glycated albumin (GA) และ fructosamine เข้ามาช่วยในการวินิจฉัยหรือติดตามความก้าวหน้าของโรคเบาหวานเพิ่มเติม โดย HbA1c สามารถบ่งบอกปริมาณน้ำตาลสะสมในช่วงระยะเวลา 2-3 เดือน ในขณะที่ GA สามารถบอกปริมาณน้ำตาลสะสมในช่วง 2-4 อาทิตย์ที่ผ่านมาได้ โดย GA มีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของระดับกลูโคสในพลาสมาได้เร็วกว่า HbA1c นอกจากนี้ GA ยังมีข้อดีกว่า HbA1c ในกรณีที่มีการแตกทำลายของเม็ดเลือดแดง (hemolytic anemia) โรคที่เกิดจากฮีโมโกลบินมีความผิดปกติ (hemoglobinopathy) เช่น โรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว (sickle cell disease, SCD) การขาดธาตุเหล็ก (iron deficiency) การฟอกเลือด การรักษาเอชไอวี อายุ เชื้อชาติ/ชาติพันธุ์ และการตั้งครรภ์ และจากการที่ GA มีการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและชัดเจนกว่า HbA1c ดังนั้น GA จึงเป็นตัวบ่งชี้ทางชีวภาพที่ดีในการเฝ้าติดตามผลของการเปลี่ยนแปลงในการรักษาผู้ป่วยโรคเบาหวานหรือเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ในกรณีที่จำเป็นต้องมีการรักษาอย่างรวดเร็ว ดังนั้นในงานวิจัยนี้ คณะผู้วิจัยจึงมีจุดมุ่งหมายที่จะพัฒนาการตรวจวัด GA โดยใช้อุปกรณ์ตรวจวิเคราะห์แบบกระดาษ (paper-based analytical device, PAD) ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มที่ง่าย ใช้ปริมาณสารตัวอย่างและสารเคมีน้อย สามารถใช้กับตัวอย่างที่มีเมทริกซ์แตกต่างกันได้ และวัดตัวบ่งชี้ชีวภาพเป้าหมายได้อย่างรวดเร็ว โดยในงานวิจัยนี้จะมีการตรวจวัด GA โดยการอาศัยหลักการอิมมูโนเอสเสย์ (immunoassay) ควบคู่ไปกับการใช้อุปกรณ์ตรวจวิเคราะห์แบบกระดาษ เพื่อให้สามารถเห็นผลได้ด้วยตาเปล่า และให้สามารถบ่งบอกปริมาณ GA ในระดับปกติ (normal) ก่อนเป็นเบาหวาน (pre-diabetes) และ เป็นเบาหวาน (diabetes) ได้ โดยแพลตฟอร์มที่พัฒนาขึ้นมานี้จะสามารถใช้ในการตรวจคัดกรองโรค การประเมินเบื้องต้น การเริ่มต้นของการรักษา และการเฝ้าติดตามหลังการรักษาของการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้