ศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญเพื่อสนับสนุนการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์

การประชุมภาคีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ Conference of the Parties (COP) ในเดือน พ.ย. 2565 (COP27) ประเทศไทยยังคงเป้าหมายการเดินหน้าสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (CN, Carbon Neutrality) ภายในปี 2593 และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์ (Net Zero) ภายในปี 2608 โดยแนวทางในการลด GHG ประกอบด้วย (1) การเพิ่มสัดส่วนผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานหมุนเวียนให้สูงกว่า 50% (2) นโยบายสนับสนุนการใช้งานยานยนต์ไฟฟ้า ZEV 30/30 (การผลิตรถยนต์ในไทย 30% จะเป็น EV ในปี 2573) (3) การเพิ่มประสิทธิภาพ โดยลดการใช้พลังงานในภาคอุตสาหกรรม 30% (4) การจัดการของเสีย (Zero Waste to Landfill) ผ่าน BCG Model

การที่ระบบพลังงานและระบบเศรษฐกิจจะสามารถเปลี่ยนผ่านไปสู่ระบบคาร์บอนต่ำจนกระทั่งบรรลุเป้าหมาย CN และต่อเนื่องจนถึง Net Zero GHG Emissions ได้ ภายในระยะเวลาที่ค่อนข้างจำกัดนั้น ทุกภาคส่วนต้องมีส่วนร่วมในกระบวนการที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นส่วนของภาครัฐ ธุรกิจ อุตสาหกรรม ชุมชน หรือองค์กรเอกชน การที่หน่วยงาน/องค์กรเหล่านี้จะดำเนินพันธกิจดังกล่าวให้สำเร็จลุล่วงได้นั้น จะต้องมีขีดความสามารถเฉพาะที่เหมาะสม ซึ่งหนทางหนึ่งที่สำคัญและเป็นกุญแจสู่ความสำเร็จก็คือ

1) การสร้างและขยายเครือข่าย เสริมสร้างขีดความสามารถและความเข้มแข็งของภาคีความร่วมมือ (Partnership) ระหว่างมหาวิทยาลัย หน่วยงานภาครัฐ-เอกชน และระหว่างประเทศ เพื่อสนับสนุนให้การดำเนินการเพื่อการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ของประเทศไทยมีความเป็นไปได้มากขึ้นและด้วยความรวดเร็ว

2) การพัฒนาภาคีความร่วมมือเพื่อนำไปสู่การเสนอประเด็นและแนวทางเพื่อแก้ไขปัญหา ถ่ายทอดองค์ความรู้และนวัตกรรม รวมถึงพัฒนาทักษะที่จำเป็นให้กับบุคลากรในสาขาที่มีบทบาทสูงในการมุ่งสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์อันได้แก่ การเปลี่ยนแปลงระบบไฟฟ้า ประสิทธิภาพการใช้พลังงาน พลังงานชีวภาพที่ยั่งยืน เศรษฐกิจหมุนเวียน การเกษตรและปศุสัตว์ และนโยบายและการจัดการการเปลี่ยนผ่าน

ซึ่งกิจกรรมทั้งหมดของโครงการประกอบด้วย 5 กิจกรรมหลัก ดังต่อไปนี้

         1) การเสริมสร้างความเข้มแข็งของภาคีความร่วมมือเชิงสถาบัน (Institutional Partnership)

         2) การพัฒนาภาคีความร่วมมือกับสถาบันและบุคคลที่มีความเชี่ยวชาญด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อมในต่างประเทศ เพื่อเป็นแพล็ตฟอร์มการทำงานร่วมกันและการถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยีจากต่างประเทศ

         3) การพัฒนาภาคีความร่วมมือกับหน่วยงาน/องค์กรภาครัฐและเอกชน โดยความสัมพันธ์ในรูปแบบต่างๆ เช่น ระหว่างมหาวิทยาลัยกับสมาคมอุตสาหกรรมต่างๆ หรือ ระหว่างมหาวิทยาลัยกับบริษัทขนาดใหญ่ เป็นต้น เพื่อให้การปฏิบัติภารกิจของโครงการทั้งหมดสอดคล้องกับความต้องการของหน่วยงาน/องค์กรให้มากที่สุด

         4) การเสนอประเด็นเพื่อแก้ไขปัญหา ถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีที่สามารถลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคส่วนต่างๆ

5) การยกระดับทักษะ/พัฒนาทักษะใหม่ (Upskilling/Reskilling) เพื่อพัฒนาผู้ปฏิบัติงานอยู่แล้ว (Working Professionals) ในสายงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนผ่านสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ แต่ต้องเพิ่มพูนความรู้และยกระดับทักษะ (Upskilling) เพื่อให้การปฏิบัติงานมีประสิทธิผลมากขึ้น และเพื่อพัฒนาผู้ปฏิบัติงานที่จะย้ายสายงานหรือเข้าสู่อาชีพใหม่ในสายงานที่เกี่ยวข้อง ซึ่งจำเป็นต้องมีการพัฒนาทักษะใหม่ (Reskilling)

ผลลัพธ์ที่คาดหวังจากโครงการจะประกอบด้วย (1) การพัฒนาภาคีความร่วมมือเชิงสถาบัน (Institutional Partnership) กับบุคคลที่มีความเชี่ยวชาญด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อมทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงกับหน่วยงาน/องค์กรภาครัฐและเอกชน จำนวน 6 แพล็ตฟอร์มในปี 2566 (62 แพล็ตฟอร์มในระยะเวลา 5 ปี) (2) โครงการที่เกิดจากความร่วมมือเพื่อแก้ไขปัญหา ถ่ายทอดองค์ความรู้และนวัฒกรรมในสาขาที่มีบทบาทสูงในการมุ่งสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ จำนวน 6 โครงการในปี 2566 (62 โครงการในระยะเวลา 5 ปี) (3) การพัฒนาทักษะที่จำเป็นให้กับบุคลากรในสาขาที่มีบทบาทสูงในการมุ่งสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ จำนวน 50 คน ต่อปี (250 คน ในระยะเวลา 5 ปี) และ (4) ปริมาณการลดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมที่ดำเนินการของศูนย์ฯ