Thai skin microbiome: a new dimension in skin health and beauty care

ผิวหนังทำหน้าที่เป็นส่วนเชื่อมต่อภายนอกระหว่างร่างกายมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม โดยทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันทางกายภาพเพื่อป้องกันการรุกรานของเชื้อโรค หรือสิ่งแปลกปลอม ไม่ให้เข้าสู่ร่างกาย และเป็นที่อาศัยของกลุ่มจุลินทรีย์บนผิวหนัง  (skin microbiome) (Grice et al., 2009) ในขณะเดียวกัน กลุ่มจุลินทรีย์ที่พบอยู่บนผิวหนังรวมถึงอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย จะมีลักษณะแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น ความเป็นกรด-ด่าง ความชื้น สภาพอากาศ อีกทั้งยังมีชนิดและสัดส่วนของไมโครไบโอม ที่แตกต่างกันในแต่ละคน ซึ่งไมโครไบโอม จะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงอายุของการเจริญเติบโต ทำให้แต่ละคนมีกลุ่มไมโครไบโอมที่เป็นลักษณะเฉพาะตัว (Watanabe et al., 2018) โดยมีชนิดและจำนวนที่แตกต่างกันไป โดยหน้าที่สำคัญของไมโครไบโอมบนผิวหนัง คือ การรักษาสมดุลและความหลากหลายของกลุ่มจุลินทรีย์บนผิว เพื่อให้ผิวมีความแข็งแรง มีสุขภาพที่ดี ลดการเกิดความผิดปกติของผิวหนัง และ กระตุ้นเส้นประสาทที่อยู่บนผิวหนัง ซึ่งการสูญเสียความสมดุลและความหลากหลายของกลุ่มจุลินทรีย์บนผิวหนัง จะส่งผลทำให้เกิดปัญหาผิวต่างๆ เช่น การเกิดโรคภูมิแพ้ ผื่น รวมไปถึงปัญหาสิวด้วย (Ogai et al., 2018; Grice and Segre, 2011) ซึ่งมีงานวิจัยในเรื่อง skin microbiome พบว่า ผิวของคนที่เป็นสิว จะมีความหลากหลายของกลุ่มแบคทีเรียที่พบน้อยกว่าบนผิวของคนที่ไม่เป็นสิว และเมื่อคนไข้ที่เป็นสิว ได้รับการรักษาด้วยยาจนมีสภาพผิวที่ดีขึ้น พบว่า มีความหลากหลายและสมดุลของแบคทีเรียที่ผิวเพิ่มกลับมาเป็นปกติด้วยเช่นกัน นอกจากนี้ ยังมีรายงานว่า ถ้าร่างกายขาดความหลากหลายของไมโครไบโอมตั้งแต่วัยเด็ก จะมีโอกาสที่จะทำให้เป็นภูมิแพ้ในตอนโตได้มากขึ้นเช่นกัน

การเปลี่ยนแปลงของกลุ่มจุลินทรีย์แบคทีเรียที่ผิวหนัง นอกจากจะมีการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากปัจจัยภายนอกต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอาหาร ยา สิ่งแวดล้อม สภาพภูมิอากาศ รวมทั้งการดำรงชีวิตที่ต้องผจญกับแสงแดด มลพิษต่างๆ รอบตัว แล้ว ยังมีปัจจัยภายในจำนวนมากที่ส่งผลต่อความแตกต่างของไมโครไบโอมในแต่ละบุคคล เช่น เพศ พันธุกรรม ฮอร์โมน ภาวะเครียด เป็นต้น ดังนั้น การรักษาสมดุลของกลุ่มจุลินทรีย์ หรือ ไมโครไบโอม บนผิวหนัง จึงเป็นแนวทางหนึ่ง ที่จะช่วยลดปัญหาผิวต่างๆ ได้ ซึ่งงานวิจัยนี้ จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลของกลุ่มจุลินทรีย์บนผิวหนังของคนไทย เพื่อใช้เป็นแนวทางในการศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มจุลินทรีย์ซึ่งจำเพาะต่อสภาพผิวหนังในลักษณะต่างๆ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการวิเคราะห์หากลุ่มจุลินทรีย์ที่มักพบบนผิวหนังที่มีสุขภาพดีและการเข้าใจถึงกลไกการอยู่อาศัยของจุลินทรีย์กลุ่มนั้นๆ ผลการศึกษาที่ได้จากงานวิจัยนี้ จะสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้เป็นอย่างดี ในการนำไปต่อยอดสร้างนวัตกรรมการผลิตผลิตภัณฑ์ดูแลและบำรุงผิว ที่มีความเหมาะสมสำหรับคนไทยโดยเฉพาะ ทำให้ลดค่าใช้จ่ายในการซื้อผลิตภัณฑ์นำเข้าซึ่งมีราคาค่อนข้างสูง อีกทั้งยังเป็นผลิตภัณฑ์ที่ช่วยรักษาปัญหาด้านผิวหนังของคนไทยได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน