การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Agrivoltaics (Agri-PV) ในการเลี้ยงสาหร่ายขนาดเล็ก

สาหร่ายสไปรูลิน่า (Arthrospira platensis) เป็นที่นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์ อาหาร และเครื่องสำอาง อย่างไรก็ตาม การผลิตสาหร่ายให้สามารถแข่งขันได้ จำเป็นต้องคำนึงถึงต้นทุน โดยค่าไฟฟ้า ซึ่งเป็นหนึ่งในต้นทุนหลักของกระบวนการผลิต ด้วยศักยภาพของประเทศไทยที่มีแสงแดดตลอดทั้งปี จึงเป็นโอกาสในการประยุกต์ใช้ระบบ Agrivoltaics หรือ Agricultural Photovoltaics (Agri-PV) ซึ่งเป็นการบรูณาการการผลิตพลังงานแสงอาทิตย์กับการเกษตร ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พื้นที่และลดต้นทุนด้านพลังงาน มาใช้สำหรับการเพาะเลี้ยงสาหร่ายขนาดเล็ก งานวิจัยนี้ศึกษาการใช้ Agri-PV เพื่อการเพาะเลี้ยงสไปรูลิน่า โดยศึกษาผลกระทบด้านสภาพแวดล้อมและผลผลิตสาหร่ายจากการติดตั้งระบบ PV เหนือบ่อเพาะเลี้ยงแบบรางคู่สภาวะกลางแจ้ง ผลการศึกษาพบว่าเงาที่เกิดจาก PV มีผลต่อความเข้มแสงและอุณหภูมิน้ำที่สาหร่ายในบ่อได้รับ ส่งผลต่อผลผลิตชีวมวลสาหร่าย  โดยบ่อที่ไม่มีเงาให้ผลผลิตเฉลี่ยประมาณ 9.7 ± 0.9  g m^-2 d^-1  ขณะที่บ่อที่มีเงาของ PV ให้ผลผลิตเฉลี่ยประมาณ 7.3 ± 1.0 g m^-2 d^-1 อย่างไรก็ตามองค์ประกอบทางชีวเคมีของเซลล์ที่เจริญภายใต้ PV ไม่มีความแตกต่างกัน โดยสาหร่ายที่ได้มีปริมาณโปรตีน ประมาณ 53 % คาร์โบไฮเดรต ประมาณ 33 % และไฟโคไซยานินประมาณ 23 %  ของน้ำหนักเซลล์แห้ง  แสดงให้เห็นว่าระบบ PV ไม่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพของสาหร่าย  นอกจากนี้ ระบบเพาะเลี้ยงสาหร่ายใช้พลังงานไฟฟ้าเพียง 1 ใน 3 ของกำลังผลิตจาก PV จึงทำให้มีพลังงานส่วนเกินสำหรับใช้งานอื่น ๆ  ผลการศึกษานี้ บ่งชี้ว่า การใช้ Agri-PV ในระบบเพาะเลี้ยงสาหร่ายสามารถลดต้นทุนพลังงาน และมีศักยภาพในการเพิ่มผลผลิตชีวมวลสาหร่ายในอนาคต

คำสำคัญ : การเพาะเลี้ยงสาหร่าย, เทคโนโลยีเกษตรโฟโตโวลเทอิก, สไปรูลิน่า