การใช้ 1-MCP และเอทิฟอนจัดการคุณภาพหลังการเก็บเกี่ยวของผลขนุนพันธุ์ทองพลอยปราณีต

ขนุนเป็นผลไม้ที่มีศักยภาพในการส่งออก โดยอยู่ใน 5 อันดับแรกของผลไม้ที่ส่งออกไปยังประเทศจีนในปี 2563  และในประเทศไทยก็นิยมรับประทานกันในรูปขนุนพร้อมบริโภค  โดยในปัจจุบันขนุนพันธุ์ ‘ทองพลอยประณีต’ เป็นขนุนที่ปรับปรุงพันธุ์ใหม่ที่มีผลขนาดใหญ่   และมีการส่งเสริมให้ปลูกเพื่อทำขนุนตัดแต่งพร้อมบริโภค  เพราะผลมียางน้อยมาก เนื้อแน่นหนาแห้ง เหลืองจัด รสชาติหวานกรอบ กลิ่นหอม เมล็ดเล็ก ซังน้อยมาก    อย่างไรก็ตามข้อมูลในการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวของขนุนมีน้อยมาก  และปัญหาที่สำคัญอันหนึงคือการชะลอและควคุมการสุกหลังการเก็บเกี่ยวในช่วงที่มีผลผลิตมาก ช่วงการขนส่งและลอจิสติกส์

ข้อเสนอโครงการวิจัยนี้เป็นการทดลองการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว  การชะลอการสุก และการบ่ม  เพื่อการจัดการระยะการสุกของขนุนพันธุ์ทองพลอยปราณีตได้อย่างเหมาะสมที่จะนำไปทำขนุนพร้อม บริโภคต่อไป   โดยใช้วิธีที่ไม่ซับซ้อนคือการใช้สารระเหย 1-MCP (1-Methylcyclopropene) ซึ่งเป็นสารที่ยับยั้งการทำงานของเอทิลีน (Ethylene response inhibitor) ในความเข้มข้นต่ำรมผลขนุนที่อุณหภูมิห้องก่อนนำมาเก็บรักษาทั้งที่อุณหภูมิห้อง 25ซ และที่อุณหภูมิต่ำ 13ซ   เพื่อให้มีการจัดการการสุกของผลขนุนได้อย่างเหมาะสมกับระยะเวลาที่ต้องการเก็บรักษา หรือระยะทางในการขนส่ง   นอกจากนี้ยังศึกษาการบ่มผลขนุนที่รม 1-MCP และเก็บรักษาในอุณหภูมิต่ำด้วยสารเอทิฟอนซึ่งเป็นสารที่ปลดปล่อยเอทิลีน (Ethylene releasing compound) เพื่อจัดการให้ได้การสุกของผลระยะต่างๆ ที่ต้องการ

งานวิจัยนี้เป็นหนึ่งในกลุ่มงานวิจัยริเริ่มการจัดการผลขนุนสดหลังการเก็บเกี่ยวก่อนการแปรรูป  มีระยะเวลาในการดำเนินการ 1 ปี ในงบประมาณ 633,200 บาท โดยผลของงานวิจัยจะเป็นประโยชน์ต่อนักวิชาการโดยมีข้อมูลการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาของผล   กับผู้ประกอบการ  และผู้ส่งออก ที่จะลดการสูญเสียผลิตผลสดหลังการเก็บเกี่ยว ระหว่างการเก็บรักษา และในระหว่างการขนส่ง   และผลการวิจัยที่ได้จะตีพิมพ์งานวิจัยในวารสารระดับนานาชาติในฐาน ISI/scopus 1 เรื่อง